Vandaag is een veelgehoorde verzuchting tijdens multidisciplinaire intervisies dat het in de patiëntenzorg zo aan tijd ontbreekt, bijvoorbeeld om grondige diagnostiek van psychopathologie te doen of om bij indicatiestelling voor behandeling en ook bij inschatting van risico-ontwikkeling wat langer te kunnen studeren op de voor verbetering noodzakelijke contextuele parameters en ook om dat studeren grondig te kunnen doen. Snelle klinische opinies, afzien van tijdrovende anamnestische ontdekkingstochten, individuele patiënten ijken en duiden in termen van smalle categorieën: Het bevordert niet de volledigheid van het zicht. We zien van ziekte en belevingswereld dan vaak hooguit één van de smalle ellipsen, niet de cirkels, uit het aanschouwelijk onderwijs over de fysica van Lorentz. Ook in de patiëntenzorg geldt blijkbaar dat het object van waarneming vervormt afhankelijk van de snelheid van de waarnemer.
Het is dus zaak om TIJD te nemen én om te waken voor eenzame of geïsoleerde naar binnen gerichte beschouwingen maar juist in het beschouwen steeds in verbinding te blijven met de externe wereld – Contemplatie in actie zoals prof. Inigo Bocken zo treffend beschrijft in zijn boek over de Karmelitaanse wortels van de H. Titus Brandsma (3).
Aan al deze zaken moest ik denken tijdens mijn Leidse wandeling en ik complimenteer Karel met deze nieuwe bundel vol met snippers waaruit blijkt dat de auteur het aandurft zichzelf en anderen moeilijke vragen te stellen, dat hij vervolgens intercollegiaal blijft aandringen tot hij min of meer behulpzame filosofische, technische of zelfs emotionele reacties krijgt, en daarbij de lemma’s en conclusies weer aan het lezerspubliek laat. Door het stimuleren van dit type uitwisseling vormen zijn snippers misschien wel een passend antidotum tegen een teveel aan contractie in de patiëntenzorg. Graag roep ik de lezer op om dit door lezing te gaan ervaren!
